بیست و سه سال پیش وقتی در سال ۱۳۷۵ بعد از اتمام دوره فوق تخصصی ایمونولوژی بالینی در بیمارستان Great Ormond Street Hospital شهر لندن در انگلستان به ایران برگشتم و در بخش ایمونولوژی بیمارستان مرکز طبی کودکان مشغول به کارشدم، با توجه به آشنایی با برنامه ثبت بیماران نقص ایمنی در انگلستان ، در ایران این فکر بودم بتوانم برنامه ثبت بیماران نقص ایمنی را تاسیس و راه اندازی نمایم. در سال ۱۳۷۶، برنامه ثبت بیماران نقص ایمنی را در قالب یک طرح تحقیقاتی تهیه و به دانشگاه علوم پزشکی تهران ارایه نمودم . مراحل عملیاتی طزح با همکاری آقایان دکتر نیما رضائی و دکتر کامران ابوالمعالی و گروهی از دانشجوبان مرکز پژوهشهای علمی دانشجویان و پشتبانی و حمایت آقای دکتر مصطفی معین آغاز شد. بتدریج با کسب تجربه بیشتر و روند رو به رشد بیماران ثبت شده در این طرح رجیستری بیماریهای نقص ایمنی در ایران، گروه علمی بیماریهای نقص ایمنی تشکیل شد . دو سال بعد از شروع فعالیت ثبت بیماران نقص ایمنی ، مرکز ثبت بیماران مبتلا به نقص ایمنی اولیه در ایران (IPIDR) در سال ۱۳۷۸ راه اندازی شد.
با افزایش تعداد بیماران نقص ایمنی ثبت شده ، ضرورت وجود یک مرکز تحقیقات که صرفا در زمینه بیمارهای نقص ایمنی اولیه فعالیت نماید، ملموس بود . ، در سال ۱۳۸۹ ایده تاسیس مرکز تحقیقات نقص ایمنی با لحاظ نگاه چند رشته ای و همه جانبه به این گروه از بیماریها مطرح گردید. برای تحقق این هدف ،به همران جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته ایمونولوژی بالینی و پایه بعنوان هیت موسس مرکز تحقیقات نقص ایمنی ، پیشنهاد تاسیس این مرکز را به دانشگاه علوم پزشکی تهران ارائه نمودیم. بعد از موافقتهای اولیه در دانشگاه علوم پزشکی تهران و معاونت پژوهشی وزارت بهداشت، موافقت اصولی تاسیس مرکز تحقیقات نقص ایمنی در تاریخ ۲۱/۱۰/۱۳۸۹ در شورای گسترش حاصل گردید
این مرکز تحقیقات طی سالهای گذشته موفق به مشارکت در طرح های تحقیقاتی با موسسات و مراکز پژوهشی معتبر مانند دانشگاههاروارد ، Task force آمریکا، کارولینسکای سوئد، برشیای ایتالیا و تویومای ژاپن گردید. همچنین در مطالعات مهم و با کیفیت عالی از جمله مطالعه دفع ویروس پولیو در بیماران مبتلا به نقص ایمنی ( با مشارکت ۱۳ کشور دنیا ) که اهمیت برجسته در ریشه کنی بیماری پولیو داشته شرکت داشته است.
یکی از زمينه های اصلي تحقیقات در مرکز تحقیقات نقص ایمنی ، بررسی ملکولی در بیماری نقص ایمنی وابسته به لنفوسیت های B و T است که ۸۰ درصد بیماری های نقص ایمنی را تشکیل میدهد. مي دهد.
مرکز تحقیقات نقص ایمنی طی دهه اخیر موفق به دریافت جوایز معتبر و مهم ملی از جمله جوایز ابن سینا، جوایز جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی، است. مرکز تحقیقات نقص ایمنی رسالت خود را در ارتقاء کيفيت مراقبت از بيماران، انجام تحقيقات باليني و پایه در جهت پاسخ گویی به مشکلات درمانی بیماران و انجام فعالیت پژوهشی در مرز های دانش تعريف کرده است . موجب افتخار مرکز تحقیقات نقص ایمنی است که توانسته است با استفاده از امکانات مرکز ثبت بیماران نقص ایمنی و مشارکت در همکاری های پژوهشی بین المللی در کشف سه ژن جدید ( LRBA,CD27.CD70) مشارکت داشته باشد و نام مرکز تحقیقات نقص ایمنی بعنوان Affiliation اعضای مرکز شرکت کننده در مطالعات فوق در مقالات معرفی سه ژن جدید آورده شود.
همچنین مرکز تحقیقات نقص ایمنی همزمان براي تربيت نسل جديدي از دانشجويان، محققين، با دانش و مهارت کافي تمام امکانات خود را به خدمت گرفته است
دکتراصغر آقامحمدی
رییس مرکز تحقیقات نقص ایمنی دانشگاه علوم پزشکی تهران
این مرکز تنها سازمان در نوع خود در آسیا و خاورمیانه است و عضو انجمن بین المللی بیماران مبتلا به نقص اولیه ایمنی( IPOPI) است.